Giuliano Finelli (1602–1653) - rzeźbiarz koronek, listków i kołnierzyków, ale nie tylko

Apollo i Dafne, Gian Lorenzo Bernini, detale rzeźbiarskie Giuliano Finelli, Galleria Borghese

Apollo i Dafne, Gian Lorenzo Bernini, detale rzeźbiarskie Giuliano Finelli, Galleria Borghese

Jego nauczycielem i współpracownikiem był początkowo Pietro Bernini, a później jego syn Gian Lorenzo Bernini. Z tym ostatnim współtworzył wiele znakomitych dzieł, w tym sławną grupę Apollo i Dafne. Otwarcie krytykował jednak swego mistrza za niesprawiedliwe traktowanie, czyli forowanie innych współpracowników i niedocenianie jego wkładu w dzieła, za które na Berniniego spływał splendor. Bernini nie był detalistą, poza tym liczne zlecenia nie pozwalały mu na cyzelowanie koronek czy szlifowanie listków w swoich kompozycjach i tę pracę z wrodzoną sobie precyzją wykonywał właśnie Finelli.

Apollo i Dafne, Gian Lorenzo Bernini, detale rzeźbiarskie Giuliano Finelli, Galleria Borghese
Giuliano Finelli, nagrobek Virginii Bonanni, fragment, kościół Santa Caterina da Siena a Magnanapoli
Giuliano Finelli, św. Cecylia, prezbiterium kościoła Santa Maria di Loreto
Giuliano Finelli,  nagrobek kardynała Adriano Cevy, baptysterium San Giovanni, kaplica śś. Wenancjusza i Domniusa
Giuliano Finelli, popiersie kardynała Domenico Ginnasiego, Galleria Borghese
Giuliano Finelli, popiersie kardynała Giulia Santorio, bazylika San Giovanni in Laterano
Giuliano Finelli, nagrobek Giuseppe Bonanniego, kościół Santa Caterina da Siena a Magnanapoli
Apollo i Dafne, Gian Lorenzo Bernini, detale Giuliano Finelli, Galleria Borghese
Giuliano Finelli,   nagrobek kardynała Francesco Adriano Cevy, fragment, baptysterium San Giovanni, kaplica śś. Wenancjusza i Domniusa

Jego nauczycielem i współpracownikiem był początkowo Pietro Bernini, a później jego syn Gian Lorenzo Bernini. Z tym ostatnim współtworzył wiele znakomitych dzieł, w tym sławną grupę Apollo i Dafne. Otwarcie krytykował jednak swego mistrza za niesprawiedliwe traktowanie, czyli forowanie innych współpracowników i niedocenianie jego wkładu w dzieła, za które na Berniniego spływał splendor. Bernini nie był detalistą, poza tym liczne zlecenia nie pozwalały mu na cyzelowanie koronek czy szlifowanie listków w swoich kompozycjach i tę pracę z wrodzoną sobie precyzją wykonywał właśnie Finelli.

Niewątpliwie Finelli był detalistą, z finezją dopracowujący każdy szczegół, niemniej w okresie rzymskim nie można nie zauważyć w jego rzeźbach wpływu Berniniego. Jednakże w porównaniu z kreacjami tego ostatniego w jego pracach jest niewątpliwie więcej realizmu i pewnej trzeźwości, o czym świadczyć może choćby popiersie kardynała Scipione Borghese (The Metropolitan Museum of Art, New Jork) – niby podobne do dzieła Berniniego, a przecież tak od niego różne.

Z powodu nieporozumień finansowych i urażonej dumy po odmowie powierzenia mu wykonania figury św. Heleny przeznaczonej do głównego filara bazyliki watykańskiej bezkompromisowy Finelli zaczął poszukiwać dorywczych prac wespół z innym cenionym w tym czasie artystą – Pietro da Cortoną. Że był w stanie stworzyć przekonującą monumentalną figurę, dowiódł natomiast wykonując posąg św. Cecylii w kościele Santa Maria di Loreto.



Po opuszczeniu warsztatu swego mistrza w 1628 roku rzeźbiarz wyjechał do Neapolu, gdzie należycie doceniono jego talent. Dla zleceniodawców rzymskich wykonał jednak jeszcze kilka prac. Zmarł w Rzymie i pochowany został w kościele Santi Luca e Martina.

 

Najważniejsze prace Giuliana Finellego w Rzymie:

  •     popiersie nagrobne Giulia Antonia Santorio (ok. 1634) w bazylice San Giovanni in Laterano
  •     posąg św. Cecylii (1630) w kościele Santa Maria di Loreto
  •     popiersie nagrobkowe kardynała Ottavia Bandiniego w kaplicy Bandinich w kościele San Silvestro al Quirinale
  •     popiersia nagrobne Giuseppego i Virginii Bonanni w kościele Santa Caterina a Magnanapoli
  •     nagrobki dwóch kardynałów z rodu Ceva, w Baptysterium św. Jana na Lateranie (Baptysterium San Giovanni)