Alessandro Algardi (1598–1654) – niedoceniony mistrz sztuki barokowej

Alessandro Algardi, popiersie Benedetto Pamphilj, Galleria Doria Pamphilj

Alessandro Algardi, popiersie Benedetto Pamphilj, Galleria Doria Pamphilj

Był wybitnym rzeźbiarzem połowy XVII wieku, ale też architektem i konserwatorem miejskim. Często zapomina się i pomija tego zdolnego twórcę, być może dlatego, że w jego pracach brak owego wewnętrznego rozedrgania i ekspresji, właściwych dziełom jego konkurenta – „genialnego Berniniego”. Ekstrawagancja była Algardiemu obca – sięgał po formy klasyczne, monumentalne i proste.

Alessandro Algardi, popiersie Benedetto Pamphilj, Galleria Doria Pamphilj
Alessandro Algardi, posąg z brązu papieża Innocentego X, Musei Capitolini
Alessandro Algardi, posąg z brązu papieża Innocentego X, fragment, Musei Capitolini
Alessandro Algardi, popiersie papieża Innocentego X, Galleria Doria Pamphilj
Portret Alessandro Algardiego, Accademia Nazionale di San Luca
Popiersie Olimpii Maidalchini, Galleria Doria Pamphilj
Alessandro Algardi, popiersie papieża Innocentego X, Museo Nazionale del Palazzo di Venezia
Alessandro Algardi, posąg Marii Magdaleny, kościół San Silvestro al Quirinale
Alessandro Algardi, ołtarz św. Leona I z reliefem ukazującym spotkanie papieża Leona I z Attylą, bazylika San Pietro in Vaticano
Alessandro Algardi, popiersie kardynała Giovanniego Garzii Melliniego, bazylika Santa Maria del Popolo
Alessandro Algardi, sylwetki członków rodu Frangipani, kaplica rodowa, kościół San Marcello al Corso
Alessandro Algardi, pomnik nagrobny papieża Leona XI, bazylika San Pietro in Vaticano
Alessandro Algardi, kościół Sant'Ignazio, dekoracja nad wejściem
Alessandro Algardi, ołtarz główny w kościele San Nicola da Tolentino - św. Mikołaj adorujący Matkę Boską
Alessandro Algardi, popiersie nagrobne Giovanniego Saveniera (po lewej), kościół Santa Maria dell'Anima
Alessandro Algardi, alegoria Snu, Galleria Borghese
Alessandro Algardi, popiersie Giacinta Sanvitale Conti, Museo Nazionale del Palazzo di Venezia

Był wybitnym rzeźbiarzem połowy XVII wieku, ale też architektem i konserwatorem miejskim. Często zapomina się i pomija tego zdolnego twórcę, być może dlatego, że w jego pracach brak owego wewnętrznego rozedrgania i ekspresji, właściwych dziełom jego konkurenta – „genialnego Berniniego”. Ekstrawagancja była Algardiemu obca – sięgał po formy klasyczne, monumentalne i proste.

Przybył z Bolonii do Rzymu w 1625 roku. Jego prawdziwa kariera rozpoczęła się jednak, gdy powierzono mu pracę w bazylice św. Piotra (San Pietro in Vaticano) nad nagrobkiem papieża Leona XI z rodu Medici. To wówczas pokazał swe artystyczne możliwości. Nagrobek ukończony został w 1644 roku, w tym samym, w którym papieżem został Innocenty X. Dla Algardiego był to szczęśliwy wybór, gdyż nowy władca Państwa Kościelnego niechętnym okiem patrzył na ówczesnego gwiazdora, jakim był Gian Lorenzo Bernini, faworyzowany przez znienawidzonego przez Innocentego Urbana VIII. Nowy papież właśnie w bolończyku znalazł swego zaufanego artystę. Powierzał mu pracę nad własnymi popiersiami czy też swej szwagierki (Olimpia Maidalchini), ale również bardziej znaczące, prestiżowe zlecenia. Na dworze Innocentego X Algardi zajmował się głównie pracami architektonicznymi – rozbudową wzgórza kapitolińskiego oraz prywatnymi przedsięwzięciami, w tym projektem podmiejskiej willi (Casino di villa Doria Pamphilj) oraz jej dekoracją.

      Alessandro Algardi, pomnik nagrobny
      papieża Leona XI, bazylika San Pietro
      in Vaticano

Algardi utrzymywał bardzo liczną pracownię i wykształcił wielu uczniów, którzy w ostatnim okresie jego życia byli głównymi wykonawcami jego projektów, również z tego powodu, że nadmierna tusza nie pozwalała mu na samodzielną pracę.

Najważniejsze prace w Rzymie:

Galleria Doria Pamphilj

  •     Popiersie Innocentego X 
  •     Popiersie Olimpii Maidalchini 
  •     Popiersie Benedetta Pamphilj 

  Musei  Capitolini (Muzea Kapitolińskie)

  • Statua Innocentego X (1646) wykonana z brązu, ukazująca tronującego papieża 

Kościół San Silvestro al Quirinale

  • Posąg Marii Magdaleny (1629) 

Kościół Santa Maria del Popolo

  • Popiersie kardynała Giovanniego Garzii Melliniego (1638) 
  • Postument św. Filipa Nereusza z aniołem (1638), marmurowy relief Cud św. Agnieszki (1654)

Kościół San Marcello al Corso

  • Popiersia członków rodu Frangipani
      Alessandro Algardi, popiersie papieża
      Innocentego X, Galleria Doria Pamphilj

Bazylika San Pietro in Vaticano

  • Nagrobek papieża Leona XI (1644) – z siedzącą postacią papieża w towarzystwie personifikacji cnót 
  • Relief nagrobny w ołtarzu papieża Leona I Spotkanie papieża Leona z Attylą (1646). Artysta stworzył tym dziełem nowy gatunek konkurujący zarówno z rzeźbą, jak i z malarstwem marmurowy, niemal pełnoplastyczny relief. 

Kościół Sant’Ignazio

  • Napis dedykacyjny z towarzyszącymi mu aniołami nad wejściem do kościoła (wewnątrz) 

Kościół San Nicola da Tolentino

  • Projekt ołtarza z przedstawieniem św. Mikołaja z Tolentino (1651), wykonany przez uczniów Algardiego 

Kościół Santa Maria dell’Anima

  • Popiersie nagrobne Giovanniego Saveniera w kaplicy św. Anny