Papież Innocenty III (1160–1216) – pierwszy namiestnik Chrystusa na ziemi
Papież Innocenty III (1160–1216) – pierwszy namiestnik Chrystusa na ziemi
Główna część nagrobka papieża Innocentego III, bazylika San Giovanni in Laterano
Makieta ukazująca rekonstrukcję mozaiki absydy dawnej bazyliki konstantyńskiej, zniszczonej pod koniec XVI w., Museo di Roma, Palazzo Braschi
Feniks, element niezachowanej dekoracji absydy bazyliki San Pietro in Vaticano, Museo di Roma, Palazzo Braschi
Ecclesia Romana, fragment niezachowanej dekoracji absydy bazyliki San Pietro in Vaticano, Museo Barracco
Papież Innocenty III, mozaika z dawnej bazyliki konstantyńskiej San Pietro in Vaticano, Museo di Roma, Palazzo Braschi
Kompleks szpitala San Spirito ufundowany przez Innocentego III (przebudowany za papieża Sykstusa IV)
Nagrobek papieża Innocentego III, koniec XIX w., transept bazyliki San Giovanni in Laterano
Był zapewne najpotężniejszym papieżem późnego średniowiecza. Uważał się za namiestnika Chrystusa na ziemi, pośrednika między Bogiem a ludźmi, a zarazem duchowego przywódcę wszystkich ziemskich władców, któremu należy się bezwzględne posłuszeństwo. Przez osiemnaście lat swego pontyfikatu dzierżył ster władzy w Europie i żadna decyzja na jakimkolwiek europejskim dworze, nie mogła być podjęta bez jego akceptacji, a każdego, kto negował papieskie prawo do priorytetu, ekskomunikował, natomiast jeśli to nie skutkowało, obkładał interdyktemcałe królestwa.
Był zapewne najpotężniejszym papieżem późnego średniowiecza. Uważał się za namiestnika Chrystusa na ziemi, pośrednika między Bogiem a ludźmi, a zarazem duchowego przywódcę wszystkich ziemskich władców, któremu należy się bezwzględne posłuszeństwo. Przez osiemnaście lat swego pontyfikatu dzierżył ster władzy w Europie i żadna decyzja na jakimkolwiek europejskim dworze, nie mogła być podjęta bez jego akceptacji, a każdego, kto negował papieskie prawo do priorytetu, ekskomunikował, natomiast jeśli to nie skutkowało, obkładał interdyktemcałe królestwa.
Pochodził z arystokratycznego rodu. Studiował w Paryżu i Bolonii, gdzie zdobył gruntowne wykształcenie w dziedzinie prawa. Po powrocie do Rzymu zaczął piąć się po drabinie kościelnej kariery, której punktem zwrotnym, choć nie kulminacyjnym, było przyjęcie kardynalskiej purpury dzięki wujowi, papieżowi Klemensowi III. Gdy sam zasiadł na tronie (1198), w wieku zaledwie 37 lat, stał się przedsiębiorczym strategiem i politycznym graczem.
Nagrobek papieża Innocentego III, koniec XIX w., transept bazyliki San Giovanni in Laterano To on jako pierwszy zamienił, do tej pory używany przez papieży, przydomek „Vicarius Beati Petri” na „Vicarius Christi”. I to w imieniu Chrystusa, „mniejszy od Boga, ale większy niż człowiek”, Innocenty III wydawał się dzierżyć władzę na ziemi i podobnie jak on umiał pozyskać serca swych poddanych, którzy często porzucali dotychczasowe życie, by oddać się pomocy innym i ascezie. Był to bowiem okres szerzącego się ruchu ubogich, podążających za ewangelicznym duchem ubóstwa. Jednym z nich był Franciszek z Asyżu. Dostrzeżemy go na fresku w bazylice w Asyżu. Ukazuje się na nim we śnie papieżowi Innocentemu III ubrany w habit i podtrzymujący upadający gmach bazyliki laterańskiej. Jak wiemy, historia ta, tu pięknie ilustrowana, skończy się zatwierdzeniem przedstawionej przez skromnego Franciszka reguły, która zaowocowała powołaniem do życia ważnego dla Kościoła zakonu franciszkanów. Nie inaczej stanie się ze św. Dominikiem. I on doczeka zatwierdzenia swego zakonu żebraczego, który na długie wieki okaże się jednym z filarów katolicyzmu. One to, ale też mniejsze formacje zakonne, również powołane do życia za pontyfikatu Innocentego III (m.in. duchacy, trynitarze), staną się obrońcami wiary w czasach, gdy papież zaciekle walczył z wszelkimi przejawami odszczepieństwa (herezji), za jakie uważano ruchy waldensów i katarów, co – jak wiemy – nie przysporzyło mu chwały, umocniło jednak jedność Kościoła. Legat papieski Arnaud Amaury, pisząc do papieża z Langwedocji po masakrze katarów w Béziers w 1209 roku, donosił mu o 20 tysiącach zabitych (w tym kobiet i dzieci), radując się, iż „dzieło boskiej zemsty było zachwycające”.
Innocenty zapisał się w dziejach również jako ten, który uporczywie dążył do wyzwolenia Ziemi Świętej z rąk niewiernych, choć podejmowane przez niego inicjatywy jednoznacznie świadczą na jego niekorzyść. Zorganizowana przez papieża IV krucjata (1202) przyniosła jedynie splądrowanie Konstantynopola przez krzyżowców, zrabowanie relikwii i gwałty na mieszkańcach miasta, stając się kolejnym powodem do zantagonizowania Konstantynopola i Rzymu. Za jego pontyfikatu doszło do dwóch krucjat tzw. dziecięcych (1212), mającym na celu wyzwolenie Ziemi Świętej nie siłą oręża, ale mocą niewinnych, czystych serc. Jak wiemy, dziesiątki tysięcy dzieci zginęły w drodze do Ziemi Świętej albo znalazły się w niewoli. Kompleks szpitala San Spirito ufundowany przez Innocentego III (później przebudowany)
Innocenty III zasłynął też jako reformator Kurii, ograniczający panującą w niej korupcję poprzez zakaz, pod groźbą kary, pobierania łapówek i prezentów i fałszowania papieskich dokumentów. Natomiast jego fundacje, w porównaniu z władzą i finansami, jakie zgromadził, nie były imponujące. Szczególną uwagę poświęcił szpitalom.
Papież zmarł na malarię w podróży mającej na celu zorganizowanie kolejnej krucjaty do Ziemi Świętej. Jego zwłoki wystawiono w katedrze w Perugii, a następnie, już rozkładające się, doszczętnie ograbiono. Tak zakończył żywot człowiek, którego pisma (np. De miseria humanae conditionis) przepełnione są odrazą do cielesności i pesymizmem, dotyczącym moralnej natury człowieka, która jest – jak twierdził – następstwem grzechu pierworodnego.
Papież „powrócił” do Rzymu pod sam koniec XIX wieku i został powtórnie pochowany, tym razem w bazylice San Giovanni in Laterano. Dziś jego nagrobek znajduje się tu nad wejściem do sklepiku z pamiątkami.
Rzymskie fundacje Innocentego III:
Szpital San Spirito w Borgo
modernizacja Pałacu Laterańskiego
Torre del Innocenzo III – trzykondygnacyjna budowla z małym dziedzińcem w obrębie pałacu Apostolskiego
modernizacja dekoracji mozaikowych w absydzie starej Bazyliki Konstantyńskiej San Pietro in Vaticano (zachowane fragmenty w Museo di Roma, Palazzo Braschi i Museo Barracco). W dolnej partii znajdowała się podobizna papieża. Mozaiki (ok. 1212) przetrwały aż do 1592 roku, kiedy zostały zniszczone podczas budowy nowego gmachu.
Papież Bonifacy VIII (1235?–1303) – głowa Kościoła z ósmego kręgu piekielnego
Szanowny użytkowniku!
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO), informujemy, że Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest firma: Econ-sk GmbH, Billbrookdeich 103, 22113 Hamburg, Niemcy
Przetwarzanie Pani/Pana danych osobowych będzie się odbywać na podstawie art. 6 RODO i w celu marketingowym Administrator powołuje się na prawnie uzasadniony interes, którym jest zbieranie danych statystycznych i analizowanie ruchu na stronie internetowej. Podanie danych osobowych na stronie internetowej http://roma-nonpertutti.com/ jest dobrowolne.
