Camillo Rusconi (1658–1728) – mało znany geniusz przełomu wieków

Camillo Rusconi, anioły w tęczy kościoła Santa Maria dell'Orto

Camillo Rusconi, anioły w tęczy kościoła Santa Maria dell'Orto

Był jednym z najwybitniejszych, o ile nie najwybitniejszym, rzeźbiarzem rzymskim początku XVIII wieku. I choć nie wyzwolił się z przemożnego wpływu Gian Lorenzo Berniniego – jego dynamizmu, siły i monumentalizmu, cechy te umiejętnie zasymilował z preferowaną przez siebie tendencją do klasyczności i powagi. I to one w głównej mierze charakteryzują jego wykute w marmurze i uformowane w stiuku figury.

Camillo Rusconi, anioły w tęczy kościoła Santa Maria dell'Orto
Camillo Rusconi, Św. Mateusz, bazylika San Giovanni in Laterano
Camillo Rusconi, Św. Jan Ewangelista, bazylika San Giovanni in Laterano
Camillo Rusconi, personifikacja Męstwa, kaplica Ludovisi, kościół Sant'Ignazio di Loyola
Camillo Rusconi, pomnik nagrobny papieża Grzegorza XIII,  bazylika San Pietro in Vaticano
Camillo Rusconi, posąg św. Ignacego Loyoli, kościół Sant'Ignazio, gipsowy odlew oryginału znajdującego się w bazylice San Pietro in Vaticano
Camillo Rusconi, Św. Andrzej, bazylika San Giovanni in Laterano
Camillo Rusconi, pomnik nagrobny papieża Grzegorza XIII, personifikacja Religii, bazylika San Pietro in Vaticano
Camillo Rusconi, pomnik nagrobny Aleksandra B. Sobieskiego, kościół Santa Maria della Concezione
Camillo Rusconi, pomnik nagrobny Aleksandra B. Sobieskiego, fragment, kościół  Santa Maria della Concezione
Camillo Rusconi, Św. Jakub Starszy, bazylika San Giovanni in Laterano
Camillo Rusconi, Św. Ignacy Loyola, bazylika San Pietro in Vaticano
Camillo Rusconi, para aniołów wieńczących ołtarz główny kościoła Santa Maria in Vallicella
Camillo Rusconi, dekoracje w stiuku, Cappella Antamoro, kościół San Girolamo della Carità
Camillo Rusconi, personifikacja Roztropności, kaplica Ludovisi, kościół Sant'Ignazio di Loyola
Camillo Rusconi, personifikacja Sprawiedliwości, kaplica Ludovisi, kościół Sant'Ignazio di Loyola

Był jednym z najwybitniejszych, o ile nie najwybitniejszym, rzeźbiarzem rzymskim początku XVIII wieku. I choć nie wyzwolił się z przemożnego wpływu Gian Lorenzo Berniniego – jego dynamizmu, siły i monumentalizmu, cechy te umiejętnie zasymilował z preferowaną przez siebie tendencją do klasyczności i powagi. I to one w głównej mierze charakteryzują jego wykute w marmurze i uformowane w stiuku figury.

      Camillo Rusconi, Św. Ignacy Loyola,
      bazylika San Pietro in Vaticano

Dziś prawie każdy zna jego budzące podziw i respekt dzieła, ale rzadko kto jego nazwisko. Wszystko dzięki ponadczterometrowym, heroicznym w wyrazie posągom apostołów w bazylice św. Jana na Lateranie (San Giovanni in Laterano). Co prawda wykonał ich tam tylko cztery, ale był najbardziej znanym i doświadczonym z szeregu zatrudnionych przy tym zleceniu artystów. Niewątpliwie najlepszą jego figurą jest św. Mateusz, pełen majestatu, tajemnicy i siły. Podtrzymujący wielką księgę apostoł i ewangelista zarazem opiera nogę o worek z wysypującymi się monetami – czy można było bardziej wymownie ukazać metamorfozę człowieka, który kierowany Bożą wolą, z celnika stał się towarzyszem Chrystusa, a później twórcą ewangelii, niosącej wieść o nim kolejnym pokoleniom chrześcijan.

Rusconi przybył do Rzymu z Mediolanu około 1684 roku i przez dwa lata doskonalił swoje umiejętności w warsztacie Ercole Ferraty. Pierwsze jego prace miały charakter czysto dekoracyjny – były to uformowane w gipsie elementy ołtarzy i ścian w kościołach San Silvestro in Capite, San Salvatore in Lauro, Santa Maria dell’Orto czy Santa Maria in Vallicella. Jako samodzielny twórca, jeszcze niepewny swego stylu, dał się Rusconi poznać, wykonując w stiuku personifikacje czterech cnót kardynalnych w kościele Sant’Ignazio di Loyola. Ale pracą najbardziej prestiżową był oczywiście nagrobek papieża Grzegorza XIII w bazylice św. Piotra (San Pietro in Vaticano), w którym z powodzeniem zmierzył się on z największymi artystami, zatrudnianymi przy projektach innych sarkofagów papieskich.

Artysta wykształcił kilku znanych i cenionych rzeźbiarzy, kontynuatorów jego stylu. Najlepszymi z nich okazali się Pietro Bracci i Giovanni Battista Maini.

      Camillo Rusconi, Św. Andrzej, bazylika
      San Giovanni in Laterano

Najważniejsze obiekty Camillo Rusconiego w Rzymie:

  • Kościół Sant’Ignazio di Loyola

Personifikacje cnót (Męstwo, Sprawiedliwość, Siła, Roztropność) w kaplicy Ludovisi (1685), monumentalny posąg św. Ignacego Loyoli (gipsowy odlew)

  • Bazylika Santa Maria sopra Minerva

Nagrobek Cesare Fabrettiego, ok. 1700

  • Bazylika San Giovanni in Laterano

Figury apostołów: św. Andrzeja (1709), św. Jakuba Starszego, św. Jana Ewangelisty i św. Mateusza (1718)

  • Bazylika San Pietro in Vaticano

Pomnik nagrobny papieża Grzegorza XIII (1725), posąg św. Ignacego Loyoli

  • Kościół Santa Maria della Concezione

Pomnik nagrobny księcia Aleksandra Benedykta Sobieskiego, 1728  

Whoops, looks like something went wrong.