Fontana delle Amfore – malowniczy relikt czasów faszystowskich

Fontana delle Amfore

Fontana delle Amfore

Spacerując po dzielnicy Testaccio, prędzej czy później wejdziemy na obszerny plac, który nosi obecnie nazwę Piazza del Testaccio. Na jego środku młody architekt Pietro Lombardi stworzył jedną z bardziej malowniczych i nowoczesnych fontann rzymskich, dobrze przy tym oddającą dawny charakter tego miejsca.

Fontana delle Amfore
Testaccio, Fontana delle Amfore
Fontana delle Amfore
Fontana delle Amfore
Fontana delle Amfore

Spacerując po dzielnicy Testaccio, prędzej czy później wejdziemy na obszerny plac, który nosi obecnie nazwę Piazza del Testaccio. Na jego środku młody architekt Pietro Lombardi stworzył jedną z bardziej malowniczych i nowoczesnych fontann rzymskich, dobrze przy tym oddającą dawny charakter tego miejsca.

Od II wieku niedaleko dzisiejszego placu działało gigantyczne wysypisko śmieci specjalnego rodzaju. Tu deponowano amfory po winie, oliwie i innych produktach żywnościowych, które statkami przybywały do miasta z Ostii (port morski) i wyładowywane były w pobliskim porcie rzecznym na Tybrze. Powtórne używanie amfor raz wykorzystanych było nielegalne, dlatego rozbijano je i wyrzucano w tym właśnie miejscu. Z czasem teren pierwotnie płaski stał się wzgórzem o wysokości ponad trzydziestu metrów, które zaczętonazywać po łacinie Mons Testaceus, od słowa testa, czyli skorupa. Ludność zamieszkująca te tereny była biedna i skazana głównie na pracę w porcie lub pobliskich magazynach. Niewiele zmieniło się w kolejnych wiekach oprócz tego, że utraciwszy swą funkcję, Monte Testaccio zaczęło stopniowo zarastać. Dopiero XIX stulecie przyniosło dzielnicy gigantyczną rzeźnię (dziś MACRO – Muzeum Sztuki Współczesnej), w której pracę znalazła znaczna liczba tamtejszych mieszkańców.

W 1921 roku dotychczasowa dzielnica Ripa została podzielona na dwie części. Ta południowa zyskała nazwę Testaccio, a jej oficjalnym godłem stała się amfora. W czasach faszystowskich w całym mieście, ale głównie poza ścisłym centrum, powstało wiele fontann, mających na celu upiększenie robotniczych dzielnic i nadanie im wielkomiejskiego charakteru. Jedną z nich była ta właśnie, którą w 1926 roku ustawiono na placu służącym za targowisko (dawniej nosił nazwę Piazza Mastro Giorgio). Lombardi nadał jej kształt sterty amfor, w oczywisty sposób nawiązując do znajdującego się w okolicy składowiska skorup. Woda gromadziła się w niej w czterech prostokątnych basenach ustawionych na podwyższonym piedestale. Wydobywała się z ujść zdobionych herbem Rzymu (SPQR) podtrzymywanych przez głowę kozy.

Fontanna nie tylko służyła do czerpania wody i zażywania ochłody, ale w upalne dni – dzięki zainstalowanym w dolnych amforach kranikom – można było z niej pić. W kolejnych latach niszczała jednak, zagubiona wśród straganów, a z czasem pojawiła się nawet groźba zawalenia z powodu stopniowo osuwającej się ziemi. W niespełna dziesięć lat po jej zainstalowaniu rozebrano ją więc i przeniesiono w inne, dość dla niej niefortunne miejsce po drugiej stronie Tybru, u podnóża Awentynu (Piazza dell’Emporio). Osamotniona, pozbawiona ludzi, usytuowana w pobliżu ruchliwego skrzyżowania, popadła w zapomnienie. I tak mijały kolejne dekady. Plac na Testaccio wciąż był zaniedbanym bazarem i nie zmieniło się to aż do 2012 roku. Wówczas to dzięki inicjatywie mieszkańców i burmistrza miasta targowisko przeniesiono, plac uporządkowano, a na jego środku ponownie pojawiła się fontanna (2015).


Fontana delle Amfore,Testaccio 

Starzy mieszkańcy ze wzruszeniem i wdzięcznością przyjęli jej powrót. Jako dzieci bawili się na jej stopniach, a dziś – siedząc na ławeczkach okalających Piazza del Testaccio – z zadowoleniem spoglądają na bawiące się przy niej, tak jak oni niegdyś, maluchy.


Whoops, looks like something went wrong.