Papież Leon IV (790–855) – pogromca Saracenów

Wśród problemów, z którymi przyszło się mierzyć biskupom Rzymu wczesnego średniowiecza, napady Saracenów, czyli koczowniczych plemion arabskich i berberyjskich zamieszkujących północną Afrykę, należały do tych największych. Stawić im czoła musiał także Leon IV – z pochodzenia Longobard, benedyktyński zakonnik, który w 847 roku – głosami duchownych, rzymskiego ludu i patrycjuszowskich rodów – został wybrany na nowego papieża. Pamięć o ataku niewiernych na miasto, do którego doszło za pontyfikatu dopiero co zmarłego papież...

Zaparcie się świętego Piotra – między sacrum a profanum

Młody Hiszpan przybywa do Rzymu i z całą młodzieńczą dezynwolturą zanurza się w artystyczne, kosmopolityczne życie miasta. Nawiązuje kontakty z innymi młodymi artystami, którzy podobnie jak on poszukują pracy i rozrywki. Zyskuje znaczących zleceniodawców, gdyż wydaje się posiadać nietuzinkowy talent i umiejętność „naśladowania” stylu artysty najbardziej w tym czasie podziwianego – Caravaggia. Doskonały tego wyraz daje, malując w końcowym okresie swego pobytu w Rzymie obraz Zaparcie się świętego Piotra.

Jusepe de Ribera (1591–1652) – mały Hiszpan, wielki malarz

Artysta urodził się w rodzinie szewca, w leżącym opodal Walencji miasteczku Xàtiva. Niewiele wiemy o naukach odebranych przez młodego malarza – być może był uczniem cieszącego się sławą, żyjącego w Walencji Francisca Ribalty. Nieznane są również przyczyny jego emigracji ani czas opuszczenia Hiszpanii. Badacze przypuszczają jedynie, że region Walencji po wyrzuceniu morysków na tyle zubożał, że artysta znalazł się w gronie rzemieślników zmuszonych poszukiwać pracy z dala od rodzinnych stron.