Święty Jan Chrzciciel Caravaggia – znużony efeb czy melancholijny święty?

Artysta malował wizerunek świętego Jana Chrzciciela wiele razy. Ten stworzony w Neapolu jest jego ostatnim. Piękna, zadumana, ale też smutna i apatyczna twarz młodzieńca mocno przykuwa nasz wzrok. Nagi, z białą opaską przerzuconą przez biodra, siedzi na tle muru na udrapowanej czerwonej tkaninie. Do jego ciała przylgnął z boku, odwrócony od widza, baran zajęty spożywaniem pnącej się po murze rachitycznej winorośli. W dłoni młodzieniec trzyma trzcinowy kijek, a jego prawa noga spoczywa na pniu. Obraz wzbudza niepokój. Z kim właściwie mamy do czynienia: czy młodzieniec, któr...

Pokutująca Maria Magdalena Charlesa Mellina – między atrakcyjnym mitem a nagą prawdą

Według zachodniej tradycji, która ukształtowała się we wczesnym średniowieczu, Maria zwana Magdaleną po śmierci i zmartwychwstaniu Chrystusa wyjechała z Galilei i udała się do Francji. Osiadła w Prowansji, gdzie nawracała miejscową ludność, po czym zamieszkała w pustelni w górach Sainte-Baume. Tam oddała się kontemplacji, modlitwie, ale przede wszystkim pokucie. Święta grota, w której żyła Magdalena, do dziś jest miejscem katolickich pielgrzymek. Co łączy tę historię z informacjami na temat świętej zawartymi w Biblii? Nic, ale hagiografie i sztuka nie są wszak po to, aby o...

Sacco di Roma – pohańbienie Rzymu i papieża

To był prawdziwy dopust boży, katastrofa dla miasta i jego ludności, ale też całkowita kompromitacja papieża – głowy Państwa Kościelnego. Przez wiele tygodni hordy najemników oddawały się plądrowaniu Rzymu. Grabiono, gwałcono i zabijano jego mieszkańców. Znający historię swojego miasta rzymianie wiedzieli o brutalnych napadach barbarzyńskich hord Alaryka czy Genzeryka. Czasy V wieku należały jednak do odległej przeszłości. Barbarzyńców już w Europie nie było, a stolica potężnego Państwa Kościelnego wydawała się miejscem bezpiecznym, bo świętym. Któż miałby pod...