Fontana dell’Acqua Paola – pomnik chwały papieża Pawła V i rodu Borghese

Widok na fontannę dell'Acqua Paola z tarasu na via Garibaldi

Widok na fontannę dell'Acqua Paola z tarasu na via Garibaldi

Podobnie jak wielki Federico Fellini ongiś uwiecznił w swym filmie Dolce vita fontannę di Trevi, niedawno inny włoski reżyser, Paolo Sorrentino, przypomniał nam inną fontannę – dell’Acqua Paola, poświęcając jej sporo czasu we wstępie swego filmu Wielkie piękno. Przed nią umiera japoński turysta, po tym jak spojrzał na panoramę Rzymu (właściwie nie tyle spojrzał, ile zrobił jej zdjęcie)... i tym rozpoczyna się właściwa akcja filmu. Ciekawe, czy w związku z tym filmowym wydarzeniem turyści otoczą i tę fontannę podobną miłością albo przynajmniej odrobiną uczucia?

Widok na fontannę dell'Acqua Paola z tarasu na via Garibaldi
Fontana dell'Acqua Paola, widok boczny, wzgórze Janiculum (Gianicolo)
Fontana dell'Acqua Paola, wzgórze Janikulum (Gianicolo)
Fontana dell'Acqua Paola, część środkowa, fundacja papieża Pawła V
Zwieńczenie fontanny dell'Acqua Paola, herb rodu Borghese
Fontana dell'Acqua Paola, jeden z dwóch bocznych odpływów w formie smoka, wzgórze Janikulum
Fontana dell'Acqua Paola, część środkowa fontanny
Widok na wzgórze Janikulum i fontannę dell'Acqua Paola z tarasu Palazzo Farnese
Fontana dell'Acqua Paolo, via Garibaldi
Fontana dell'Acqua Paola, balkon w części środkowej fontanny
Zwieńczenie fontanny dell'Acqua Paola, herb rodu Borghese
Fontana dell'Acqua Paola, stylizowany smok nawiązujący do herbu papieża Pawła V z rodu Borghese
Fontana dell'Acqua Paola, rycina - Giovanni Battista Falda, II poł. XVII w.

Podobnie jak wielki Federico Fellini ongiś uwiecznił w swym filmie Dolce vita fontannę di Trevi, niedawno inny włoski reżyser, Paolo Sorrentino, przypomniał nam inną fontannę – dell’Acqua Paola, poświęcając jej sporo czasu we wstępie swego filmu Wielkie piękno. Przed nią umiera japoński turysta, po tym jak spojrzał na panoramę Rzymu (właściwie nie tyle spojrzał, ile zrobił jej zdjęcie)... i tym rozpoczyna się właściwa akcja filmu. Ciekawe, czy w związku z tym filmowym wydarzeniem turyści otoczą i tę fontannę podobną miłością albo przynajmniej odrobiną uczucia?

      Fontana dell'Acqua Paola, balkon w części
      środkowej fontanny

Dojść do niej można w dwojaki sposób: albo podążając wzgórzem Janikulum od Watykanu, albo idąc schodami od strony Zatybrza (Trastevere). Nie spotka się tu tłumu turystów (na razie), ucieszy się natomiast oczy wspaniałym widokiem na Rzym z jego ochrową kolorystyką, kopułami kościołów, w dali uzupełniony panoramą Gór Albańskich.  Już w XIX wieku spotkać tu można było „chudych Anglików i barczystych Niemców, którzy w nabożnym podziwie gapili się, trzymając przewodniki w ręce”, jak pisał Emil Zola. Do dziś się to nie zmieniło, z jednym wyjątkiem – wśród turystów dojrzeć można przybyszów z Azji. Drugą atrakcją, oprócz wspaniałego widoku, jest wspomniana monumentalna barokowa fontanna usytuowana w wielkim wodnym basenie.  Zbudowana została za pontyfikatu Pawła V i to jemu zawdzięcza swą nazwę. Papież odbudował stary akwedukt z czasów cesarza Trajana, doprowadzając tym samym w te odległe rejony wodę. Jako zwieńczenie tej pracy, ale też reprezentacyjne zakończenie wodnego traktu, stworzono właśnie fontannę. Potrzebny materiał wzięto z budowli antycznych – marmurowe płyty z Forum Nerwy, natomiast granitowe kolumny osadzone na wysokich postumentach – z dawnej bazyliki św. Piotra (San Pietro in Vaticano) zbudowanej przez cesarza Konstantyna Wielkiego, a w XVI i XVII wieku stworzonej niejako od nowa. Kolumny te flankują trzy większe i trzy mniejsze nisze z kamiennymi szalami, z których woda spływa do wielkiego basenu.

Ponad gzymsem znajduje się rozbudowany napis, upamiętniający dzieło papieża Pawła V. Dowiedzieć się z niego możemy, że spływająca tu woda pochodzi z okolic Bracciano, że ma uzdrawiające właściwości i płynie starym kanałem Aqua Alsietina. Na dole natomiast widnieje informacja, że fontanna powstała w 1612 – w siódmym roku papieskiego pontyfikatu. Całość wieńczy herb rodu Borghese (orzeł i smok) z insygniami papieskimi, adorowany przez dwa anioły.  Motyw smoków i orłów, powtarzający się element fontanny, dojrzymy w wielu miejscach. Warto je policzyć – jest to zapewne największe nagromadzenie smoków w Wiecznym Mieście, co do orłów – nie jestem pewna.